3e weekend van september

Op zaterdag en zondag

(14-15 september 2024)

van 11u tot 18u


Elverdingestraat

8900 Ieper

Historie


Tijdens Vern Event krijgt de bezoeker een gratis catalogus waar niet alleen de kunstenaars in vermeld staan maar ook informatie over de geschiedenis en gebouwen van de Elverdingestraat.

DE IEPERLEE


Oorspronkelijk was het riviertje met de naam Ipre of Iepere, dat zou betekenen rivier met iepen.

De bron lag op de flanken van de Kemmelberg. De stad Ieper dankt haar naam aan de rivier.

Tot rond de 10 e eeuw stroomde het water zelfstandig naar zee.

 

STAD IEPER


Met een grote hoeve bij de Ieperlee begon het ontstaan. En die is veel ouder dan de eerste vermelding in 1066. Dank zij de bevaarbare Ieperlee ontstond in de middeleeuwen Ieper als Europese handelsstad . O.a door de lakennijverheid.

 

Fragment uit de 17 e -eeuwse gravure van Guillaume du Tielt (ca 1585-1590 – 1653)

van het beleg van Ieper 1383.


1. Elverdingepoort

2. Elverdingestraat

3. Rivier Ieperlee

4. Boven nr 4 ziet men de takelkraan om goederen van de schepen te laden. Rechts van nummer 4 ziet        men de Sint-Maartenkathedraal en Lakenhalle

 

(4) De grondvesten van de takelkraan en kademuur werden in goede staat blootgelegd in maart 2022.

 

Fragment wandkaart Thévelin- Destrez.Ieper 1564


1. Ieperlee (boven en onderaan)

2. Waarschijnlijk werd reeds in 958 deze bedding gegraven ter bevordering van nijver en handel.                      Verschillende bruggen werden er over deze aftakking geplaatst. Waaronder Merschbrigghe (1314),              nu Korte Meersstraat en Elverdincbrigghe (1313), nu Elverdingestraat.

3. Waar nu Anglicaanse kerk en Pauwels Art Galery zich bevind.

4. St- Maartenskathedraal.

5. Lakenhalle.

6. St Niklaaskerk.

ELVERDINGESTRAAT  - ELVERDINGPOORT

De Elverdingpoort 1564. Fragment Thévelin- Destrez


1138: Diederik van de Elzas bouwde de eerste houten poort
1214:Ferrand van Portugal. Stenen Elverdingepoort
Ca 1640: Gesloopt in het kader van de toenmalige nieuwe versterkingen rondom de stad.


In 1847 vond men in de Elverdingestraat, in 1218 Helverdinga trata geheten, op 3 verschillende diepten overblijfselen van de vroegere besteende straten. De onderste, toen 1,75m diep, bestond uit een laag bergstenen. Daar de deskundigen 20 cm ophoping rekenen voor elke verlopen eeuw, moet volgens deze stelling de oudste Elverdingestraat omstreeks de XI eeuw bestraat geweest zijn.


Tussen de St Godelieve en de Beluikstr had men in de XIV eeuw de Stedelijke Munte. Het was daar dat tussen 1168 en 1304 de 49 verschillende soorten Ieperse munten, die heden nog bekend zijn werden geslagen. De Munte was daar nog tot rond 1360.


Omtrent op dezelfde plaats vestigden zich in 1417 de Grauwe Zusters. Deze zusters hielden zich met ziekenzorg bezig en leefden van almoezen. Op de hoek van de Beluikstraat en Elverdingestraat bevond zich het Augusteinen-Heremietenklooster. Opgericht in 1584.

Tijdens het beleg van Ieper door de Fransen in 1794 werd deze kloosters ernstig beschadigd en in 1796 afgeschaft. Voor de oorlog waren de voorgevel en de fijn gebeeldhouwde ingangspoort van de Grauwe Zusters nog bewaard. Op de vrijgekomen gronden werd onder het Hollands bewind  een buskruitmagazijn gebouwd dat vanaf 1856 als voedermagazijn benut werd door de ruiterijschool.


De z.g. WEDEROPBOUWSTIJL van de gebouwen in de Elverdingestraat kan als volgt opgesplitst worden.


Ieder jaar worden er in de catalogus enkele van de gebouwen besproken en nadien op deze pagina vermeld.


- Eclectische gevels.
- Imitatieve varianten op de laat-gotische architectuur.
- Imitatieve varianten op de lokale renaissancestijl.
- Gevels met neorococo- of neoclassicistische inslag.
- Modernistisch met Art Deco inslag.
- Een naar het vooroorlogse uitzicht gereconstrueerde gevel.

ELVERDINGESTRAAT NR 1


De St George’s Memorial Church. Een Anglicaanse bidplaats als aandenken aan de gesneuvelden, maar
ook een verzamelplaats voor de Engelse kolonie die belast waren met het onderhouden van de
begraafplaatsen van het gemenebest. Sir Reginald Blomfield (ook architect van o.a Menenpoort

Begraafplaatsen,…) ontwierp de kerk. De eerste steen werd gelegd op 24 juli 1927. 2 jaar later werd de kerk ingewijd. De kerk heeft een neogotische baksteentechniek en een karakteristiek maaswerk, het geheel bekroond door neoklassieke ornamenten. - Website

ELVERDINGESTRAAT NR 3


De Eton Memorial School, De Pelgrims Hall en het domineegebouw werden ook door Sir Blomfield ontworpen in dezelfde periode en bouwstijl als de kerk. De Engelse school was voor de Engelse gezinnen die aan de begraafplaatsen werkten. De Pelgrims Hall was een infopunt waar ze de juiste
ligging van hun begraven geliefden konden vinden.


Door het grote succes van de school werd de Pelgrims Hall ook omgevormd tot Klaslokaal. Tijdens WO II was de school actief voor Belgische kinderen en het domineegebouw werd gebruikt als mess voor Duitse officieren. Na WO II werd de school niet meer opgestart. Deze gebouwen zijn nog altijd
eigendom van het Gemenebest. De Pelgrims Hall en domineegebouw werden privé verkocht.


Sinds 2018 woont Xavier en Anneke Pauwels-Dewilde er in het domineegebouw en heeft Xavier er in de Pelgrims Hall zijn eigen galerij.

ELVERDINGESTRAAT NR 50


Art Deco. Modernisme. Interbellum.


Voormalige eigen woning van en naar ontwerp van Pierre Verbruggen( 1860-1940) uit Ukkel. 1923.

De plint is van roze natuursteen. De monumentale muurdammen laten ruimte voor ingediepte erkervormige vensters, bestaande uit drie vlakken, deze accentueren een eigen ruimtelijkheid.


Een beeldhouwwerk 5 Dolf Ledel 1893- 1967 uit Schaarbeek) bekroont de meestererker. De vensters zijn bezet met glas in lood.

ELVERDINGESTRAAT NR 17


Stijl: Neo Rococo - Architect A. Leclercq.
Naoorlogse( interbellum) architectuur, de erker op de eerste verdieping en de bekapping maakt plaats voor originaliteit.

ELVERDINGESTRAAT NR 23


Neoclassicisch herenhuis.
Interbellum. Ontwerp van architect Georges Lernauld (1867-1951).

Een dubbelhuis in gele baksteen van vijf traveeën en twee bouwlagen, gescheiden door cordonlijsten

ELVERDINGESTRAAT NR 38


Deze eclectische burgerwoning met gecementeerde lijstgevel en imitatiebanden dateert van tijdens het interbellum.

De gedenkplaat boven de deur “ A Edouard Fiers 1822-1894” verwijst naar het vooroorlogs geboortehuis van de Ieperse beeldehouwer.


E Fiers, geboren op 22/08/1822 en overleden op 22/12/1894, volgde opleiding aan de academie te Ieper en te Brussel, alsook bij de beeldhouwers Louis Jèhotte, Guillaume Feeds enEugène Simonis. Hij
vestigde zich in Schaarbeek en maakte voornamelijk bronzen beelden, bustes, grafmonumenten en openbare werken.

Enkele van zijn werken zijn:



Edouard maakte de buste van Charles de Brouckère en de Neptunus en Amphitrite die een dolfijnenspan mennen van de Brouckèrefontein aan de Naamse poort in Brussel.

Kort voor zijn dood, in 1893, laat Edouard Fiers zijn beeldengroep Le Lien d’amour na aan de
gemeente Schaarbeek. Dit werk toont de godin Venus en haar zoon Cupido, die met elkaar
verbonden zijn door een bloemen –slinger, als symbool van hun wederzijdse affectie. In een
brief van 16 oktober 1893 stelt E. Fiers wel een voorwaarde aan deze schenking: het standbeeld
moet in het midden van de Trouw- en Raadszaal worden geplaatst en daar blijven staan. Het
toenmalige gemeentebestuur aanvaardde die eis.

ELVERDINGESTRAAT NR 32


Het Neoklassieke herenhuis Tack.
Interbellum. Gebouwd in opdracht van Georges Tack (1876-1963)

Het ontwerp voor de nieuwbouw werd gemaakt door Raphaël Speybrouck.
De gevel is monumentaal met drie traveeën en drie bouwlagen, verdeeld door kolossale pilasters
met een ionisch kapiteel. De kroonlijst wordt gebroken door een open driehoeksfronton. Rocailleversiering bij het midden-venster op de derde bouwlaag.

ELVERDINGESTRAAT NR 34


Neo-Vlaamserenaissance-stijl.
Interbellum. Een merkwaardig huis met archaïserende aanblik, ontworpen door architect Raphaël
Speybrouck( Ieper 1893-1959). We vermoeden dat dit huis op een vooroorlogs model teruggaat.

Het bevat twee bouwlagen en trapgevel van geelrode recuperatiebaksteen.
Binnenin bevindt zich een vooroorlogse kelder onder tongewelf.

Aanpalend is het vestingstraatje onder korfboog op imposten en met sluitsteen voorzien van
inscriptie “ 6 sept 1944 “ met beeld achter glas van Onze Lieve Vrouw met kind.

ELVERDINGESTRAAT NR 29-35-37-39


Deze huizenrij met burger, herenwoningen ( nr 29 t.e.m nr 35 ) en een voormalige herberg ( nr 37) in
eclectische stijl dateert uit het Interbellum.   
Deze zijn naar het ontwerp van architect Raphaël Speybrouck - Ieper

(Ieper 1893 – 1959).

De dominerende stijlelementen zijn ontleend aan de gotiek ( zie ondermeer de vensterkruisen) en de lokale renaissancestijl. Zie onder meer de verdiepte houten kozijnvensters van nummer 37.